کنترل غول‌های تکنولوژی با قوانینی تازه و متفاوت

سران اتحادیه اروپا در اقدامی بزرگ، یکی از قدرتمندترین قوانین موجود در جهان برای کنترل قدرت غول‌های تکنولوژی را ارائه کردند که می‌تواند تاثیرات زیادی بر نحوه کار این غول‌ها داشته باشد.

این قوانین جدید Digital Markets Act یا DMA نام دارند که به طور خاص غول‌های تکنولوژی نظیر اپل، گوگل، متا، مایکروسافت و آمازون را هدف گرفته‌اند و هدف آن‌ها جلوگیری از رفتارهای انحصارطلبانه این شرکت‌ها و رقابتی کردن بازار به خصوص برای شرکت‌های کوچک است.

این قوانین در واقع راه حل مجموعه‌ای از مشکلاتی است که اتحادیه اروپا طی یک دهه گذشته در جدال‌های قضایی با رفتارهای غیررقابتی غول‌های تکنولوژی با آن‌ها دست و پنجه نرم کرده و این اتحادیه حالا می‌خواهد آن‌ها را به صورت سیستماتیک حل کند.

گستره این قوانین بخش‌های مختلفی را در برمی‌گیرد و به آن‌ها قدرت قابل ملاحظه‌ای می‌دهد که مهمترین آن‌ها شامل موارد زیر است:

‏- یکی از مهم ترین موارد این قوانین جدید امکان تعامل پیام‌رسان‌ها با هم است و پیام‌رسان‌های بزرگ باید به بقیه پیام‌رسان‌ها امکان تعامل با خودشان را فراهم کنند. به طور خیلی ساده طبق این قوانین تلگرام یا سینگال می‌تواند از واتساپ بخواهد که قابلیتی فراهم کند تا کاربران تلگرام یا سیگنال بدون نیاز به نصب واتساپ بتوانند با کاربران واتساپ پیام رد و بدل کنند!

چنین امکانی از گیر افتادن کاربران در یک پیامرسان بزرگ جلوگیری می‌کند و کاربران بدون اینکه نگران این باشند که فامیل‌ها و دوستان‌شان پیامرسان جدید را دارن یا خیر، می‌توانند پیام‌رسان مدنظرشان را استفاده کنند تا بتونن به کاربران بقیه پیام‌رسان‌ها هم پیام رد و بدل کنند.

‏- مورد مهم بعدی محدود کردن قدرت اپ استورها یا فروشگاه‌های دانلود اپ به خصوص در سیستم عامل‌های موبایل است که به طور خاص اپل و گوگل را هدف گرفته است. تاثیر این قوانین بر آن‌ها شامل دو جنبه هست:

۱- این قوانین ظاهرا این امکان را به قانون‌گذاران اتحادیه اروپا می‌دهد که اپل را مجبور کنند که سیستم عاملش را بازتر کند و به کاربران این حق انتخاب را بدهد که بتوانند اپ‌هایشان را به انتخاب خودشان از مکانی به غیر از اپ استور اپل دانلود کنن.

۲- علاوه بر این گوگل و اپل دیگر نمی‌توانند سیستم پرداخت درون برنامه‌ای خودشان را به سازندگان اپ‌ها اجبار کنند و باید به آن‌ها اجازه بدهند که از سیستم‌های پرداخت غیر از این شرکت‌ها برای اپ‌هایشان استفاده کنند.

‏-همچنین طبق این قوانین کاربران باید این حق را داشته باشند تا بتوانند هر اپی که روی گوشی‌شان نصب شده پاک کنند.

‏-این غول‌ها نباید سرویس‌های خودشان را در دید کاربران بالاتر از سرویس‌های دیگر شرکت‌ها قرار بدهند. مثلا گوگل نتواند سرویس خرید آنلاین خودش را در نتایج سرچ بالاتر از بقیه شرکت‌ها قرار بدهد.

این قوانین فقط شامل غول‌های تکنولوژی می‌شوند که به آن‌ها Gatekeeper گفته می‌شود. از نظر اتحادیه اروپا هر شرکتی که حداقل ارزش بازارش ۷۵ میلیارد یورو، درآمد سالانه‌اش در اروپا ۷.۵ میلیارد یورو، تعداد کاربران آن حداقل ۴۵ میلیون کاربر یا ۱۰ هزار مشتری در اروپا باشه، یک Gatekeeper تلقی می‌شود و ملزم به اجرای این قوانین است.

اما بدون جریمه‌های سنگین، شرکت‌ها ابایی از زیرپا گذاشتن قوانین ندارند، بنابراین اتحادیه اروپا جریمه‌های هنگفتی برای سرپیچی از این قوانین در نظر گرفته است. این غول‌ها اگر یک بار این قوانین را زیر پا بگذارند و این سرپیچی اثبات بشود، می‌توانند تا ۱۰ درصد درآمد سالانه جهانی‌شان جریمه بشوند. اگر باز هم قوانین را نقض کنند این جریمه به ۲۰ درصد درآمد سالانه‌شان افزایش پیدا می‌کند. اگر باز هم تکرار کنند، اتحادیه اروپا می‌تواند تغییرات رفتاری یا ساختاری را برای آن‌ها اجبار کند. مثلا شرکت نتواند شرکت دیگری بخرد یا در بدترین حالت شرکت‌هایی که خریداری کرده از آن جدا شود!

این قوانین هنوز تصویب نشده‌اند ولی بخش مهمی از پروسه تبدیل شدن آن‌ها به قانون طی شده و حالا فقط باید توسط شورای اتحادیه اروپا و پارلمان اتحادیه اروپا تایید بشوند و بعد از تایید، کشورهای عضو اتحادیه اروپا ۶ ماه وقت دارند تا آنها را در هر کشور پیاده‌سازی کنند. احتمالا تمام این پروسه‌ها تا ماه اکتبر سال جاری به اتمام برسند و این قوانین بعد از آن به قانون لازم‌الاجرا تبدیل شوند.

برخی موارد این قوانین به دلیل پیچیدگی‌ها به شرکت‌ها وقت بیشتری برای پیاده‌سازی می‌دهند. مثلا پیام‌رسان‌ها برای پیاده کردن قابلیت چت گروهی یا تماس تصویری با بقیه پیامرسان‌ها احتمالا تا ۴ سال مهلت داشته باشند.

منبع: تِک‌توب