۱۹ بهمن ۱۴۰۰
سانسور و ممیزی هیچ پایانی ندارد/ با فناوری جدیدی روبرو هستیم که هنوز خیلی از ابعادش ناشناخته است/ رابطه خوبی میان نهادهای نظارتی با پدیدههای جدید نیست
نشست خبری دبیر صنف VOD برگزار شد
نشست خبری محمدمهدی عسگرپور دبیر صنف وی او دی و محمدعلی یوسفی زاده رییس این صنف پیش از ظهر امروز شنبه ۲۳ مردادماه با حضور اصحاب رسانه در پردیس سینما ملت برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدئوی آنلاین (VOD)، در این نشست خبری که با حضور اهالی رسانه در پردیس سینمایی ملت برگزار شد در ابتدا محمدرضا مقدسیان مجری نشست با گرامیداشت درگذشتگان بیماری کرونا یاد آیدین الفت و علی سلیمانی را زنده نگاه داشت.
سپس محمدعلی یوسفیزاده رئیس صنف شرکتهای ویدئویی آنلاین با اشاره به معرفی صنف بیان کرد: به دلیل مسئولیتی که اعضا از سال گذشته بر عهدهام گذاشتند جلسات مختلفی داشتیم. این صنعت و تغییر تکنولوژی و شرایطی که در آن هستیم تحولاتی را رقم زده است. شرایط تحریمی فرهنگ و زبان ما به گونهای است که باید با این تغییرات همراه شویم. تعاملی شدن سرویسها باعث شده به فکر توسعه این صنعت باشیم و زودتر از اینکه به چالش برسد برای آن برنامهریزی صحیحی داشته باشیم.
وی ادامه داد: در جلسات انجمن صنفی از همه اعضایی که در این انجمن حضور ندارند هم دعوت میکنیم تا کنار هم باشیم و هر یک به نوبه خود بتوانیم انرژی بیشتری بگذاریم و در خصوص رفع موانع همت کنیم. مقرر شد کمیسیونهایی ذیل انجمن داشته باشیم که در شاخههای مختلف دستهبندی شده است.
یوسفی زاده با اشاره به یکی از مصوبههای انجمن عنوان کرد: نرخگذاری و تعرفهگذاری از موارد دیگر مورد بررسی بود. هزینههای جامعه را همه میدانیم و سعی داریم مدیریت کنیم مردم شرایط سختی دارند و همه تلاش داریم به بهترین نحو با کمترین هزینه بهترین کیفیت را داشته باشیم. تعرفهگذاری به شکل پویا و دینامیک براساس هر پلتفرم اجرا میشود. بسته به محتوای پلتفرمها و تبلیغاتی که دارند پلتفرمها میتوانند از این مصوبه استفاده کنند.
وی اضافه کرد: ساز و کار انجمن باید از یک ساختار جمعی خارج شود و تشکل مستقلی داشته باشد که همه اعضا به صورت روزمره بتوانند با انجمن در ارتباط باشند. برای این هماهنگی پیش بینی شد دبیرخانه به صورت مستقل و با ساز و کار مدیریتی خارج از اعضا تشکیل شود و روی این مسایل برنامهریزی کند. در این مدت هم با آقای عسگرپور این جلسات برگزار شد تا موارد صنف را روانتر کنیم و سرعت رشد را سریعتر پیش ببریم.
پس از صحبتهای یوسفی زاده، محمدمهدی عسگرپور دبیر انجمن صنفی با اشاره به برگزاری این نشست گفت: به دلیل شرایطی که هستیم و آمار فوت شدگان که بخشی هم از حوزه فرهنگ و هنر هستند حس و حالی برای نشست نیست اما زندگی جریان دارد و این نوع نشستها هم باید برگزار شود. سریالهایی ساخته میشود و گاهی درباره آنها بحث میشود و چالشهای هم بوجود میآید و نمیتوان نشست هم برگزار نکرد.
وی با اشاره به فعالیت انجمن گفت: این صنف فعالیت رسمی را اخیراً شروع کرده است و این اولین نشست خبری مسئولان صنف تلقی میشود. ما با تکنولوژی جدیدی مواجهیم که شاید سابقهاش در کشور ما ده سال باشد اما شکل جدیدی که گفتمان هم شده، همین دو سه سال اخیر شکل گرفته است. بخشهای زیادی از این حوزه هنوز مکشوف نشده است نه فقط برای مردم که حتی برای خود مسئولان و صاحبان پلتفرمها هم واضح نیست. رابطه خیلی خوبی بین بخشهای نظارتی و سیاستگذاری با پلتفرمها نیست.
این کارگردان سینما و تلویزیون گفت: در کشور ما معمولاً اول جریان تنشزایی شکل میگیرد که فکر میکنم در این حوزه هم کم و بیش اتفاق میافتد اما سرعتش متفاوت است. ما در مقطعی هستیم که اختلاف نظرها در این حوزه ممکن است شکل بگیرد و گفتگو مقدمه اصلی حل بسیاری از موضوعات است.
عسگرپور در ادامه درباره ارتباط این انجمن صنفی با ارشاد و ساترا بیان کرد: برای هر نوع رفتاری که بخشی به حاکمیت برمیگردد که همه جای دنیا هم هست ساختارهایی شکل میگیرد. درباره همین موضوع هم در همه دنیا ساختارهایی شکل گرفته است اما تجارب جهانی خیلی وقتها به کار ما نیامده است و ما هم چون همیشه فکر میکنیم مختصاتی داریم که حتی در کشورهای همسایه ما هم نیست، به آن ساختارها توجه نکردهایم. توجه به آن ساختارها بد نیست. البته مراوداتی شکل گرفته است که گاهی هم این استفاده از تجربهها به شکل کامل نبوده است.
وی در ادامه اظهار کرد: این سادهترین پاسخ است که بگوییم سریال چون در تلویزیون ساخته میشود پس این امر باید زیر نظر تلویزیون باشد. ما جزو معدود کشورها و شاید تنها کشور هستیم که تلویزیون ما دولتی است درحالیکه ساختارها در دنیا به کلی متحول شده است. حتی کشورهایی که تلویزیون در آنها هم دولتی است و هم غیردولتی، به این سو رفتهاند که ببینند چطور میتوان اینها را تلفیق کرد. ساختارهای کنونی ما اما به روز هم نشده است. از خروجی تلویزیون هم میتوان متوجه شد. نکته این است که آیا این جریان که عهده داری مجموعه خودش برایش بسیار سخت شده، این توان را دارد که عهده دار یک جریان کاملاً متفاوت باشد.
عسگرپور در پاسخ به سوالی درباره پیشبینی خود با توجه به تغییر دولت و تعاملات بعدی تصریح کرد: پیش بینی در کشور ما سخت شده است مثلاً پیشبینی میکنیم که واکسن صادر هم میکنیم اما ته جدول فوت شدگان قرار میگیریم. متاسفانه در فرهنگ ما اینگونه شده است که کسی که میخواهد کمک کند انگار میخواهد نابود کند. یا کسی که میگوید این ممیزی نیاز نیست انگار میخواهد ممیزیهای بیشتر اعمال کند.
وی اضافه کرد: ارشاد با توجه به مجموعه قوانین که بخشی در مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شده و صداوسیما هم با توجه به نظریه شورای نگهبان یا نظر مقام رهبری جمعبندی میکند اما واقعیت چیز دیگری است. بحث رگولاتوری یا تنظیمگری مسایلی دارد که باید از ابعاد مختلف به آن توجه شود و از نظر من پذیرفتنی نیست که کسانی که دولتی هستند درباره آن تصمیمگیری کنند چه ارشاد چه صداوسیما؛ فعالان این حوزه باید در این تصمیمگیریها حضور داشته باشند.
دبیر انجمن صنفی درباره اختلاف بین ساترا و ارشاد در صدور مجوز نیز اظهار کرد: وقتی دو نهاد درباره یک موضوع معتقدند که هر دو مادر یا هر دو پدر هستند و نمیپذیرند یکی مادر یکی پدر باشد، این اختلافات پیش میآید.
این کارگردان تلویزیون درباره شفافیت کاربران سامانهها هم عنوان کرد: یکی از برنامههایی که در صنف مطرح شد این بود که پلتفرمها درباره این آمار گزارش دهند. با این حال واحدها فرق میکند و مثلاً در سالن سینما تعداد مشخص است. اما در اینجا مثلاً با یک اکانت دو یا سه نفر آثار را میبینند و ممکن است چند برابر یک اکانت، سریال را ببینند.
این مدیر سابق خانه سینما درباره اینکه ارشاد برای مجوز سریالها اقدامی خواهد کرد یا خیر گفت: تا جایی که میدانم ارشاد خودش برای صدور مجوز سریال اقدامی نمیکند و کمی زودتر هم با این رفتار دوگانه مواجه بودم که ارشاد هم اعتراض داشت و هم عملی انجام نمیداد. زمانی گفت ما فعلاً صدور پروانهها را تعطیل میکنیم که تا حدی خودخواسته بود و فقط حق اعتراض را برای خود نگه داشت.
وی درباره شفافسازی توسط انجمن وی او دیها که در بخش خصوصی هستند نیز توضیح داد: شفافیت مجموعهای از رفتارهاست. اینکه آقای انتظامی در بخشی به طور مثال رقم هوایی را اعلام کند در جایی که خیلی چیزهای دیگر شفاف نمیشود خود باعث مسأله میشود که احتمالاً دلیلی داشته که این شفافسازی انجام شده است. با این حال سازمانی که از بودجه بیت المال استفاده میکند اگر شفافیت نکند بیشتر باید محل سوال باشد. در فضایی هستیم که مجموعههای حاکمیتی که گردش مالی بالایی هم دارند به سمت شفافیت نمیروند. این موقعیت عجیب است در همه جای دنیا آنها که از بودجههای دولتی استفاده میکنند شفافسازی میکنند.
عسگرپور افزود: یکی از پارامترهای ما این بود که به این سمت حرکت کنیم ولی اعلام آمار و ارقام بدون توضیح مقدماتی عملاً سوال بیشتر ایجاد میکند. درخواستهای خود را به سمت نهادهایی ببریم که بیشتر از بودجههای عمومی استفاده میکنند.
وی در بخش دیگر درباره ممیزیها در حوزه سریالهای خانگی و گسترش آنها گفت: تفکری که در طول سالها ممیزی کرده است ادامه دارد و میتوان گفت ممیزی در کشور ما انتها ندارد. برای ممیزی آثار مثلاً ممکن است ابتدا روی خروجی کار ممیزی شود و بعد میبینند باید از قبلتر مثلاً در فیلمنامه ممیزی را اعمال کنند و باز به این میرسند که باید به مرحلهای قبلتر بازگردند. سیستم نظارتی به این ترتیب همیشه جلوتر میآید و مثل دهه ۶۰ میشود که حتی تست گریم را هم میدیدند. ممیزی پایان ندارد و شن زاری است که گسترش مییابد ما باید از این موضوع مراقبت کنیم. اگر قرار باشد ممیزیها سرانجامش همان شود که در تلویزیون رخ میدهد مردم انگیزهای ندارند پولی بپردازند یا باید دکمه تلویزیون را بزنند و یا ماهواره ببینند. بحث ما با دوستان حوزه ممیزی همین است که البته درباره آن مذاکره کنیم.
وی یادآور شد: درباره پدیدهای حرف میزنیم که مردم انتخاب میکنند و برای آن هم پول میپردازند بخش مهمی از کار ما هم این است که مفاهمه شکل بگیرد اینگونه هم نیست که بگوییم تیغ ارشاد کمتر میبرید و ممکن است فرقی بین دو نهاد صداوسیما و ارشاد نباشد. به هر حال ما جزو معدود کشورهایی هستیم که این خدمات و سرویسهای آنلاین وجود دارد و خودمان هم محتوا تولید میکنیم و این مزیت نسبی ماست.
دبیر جشنواره جهانی فجر درباره آینده ویاودیها افزود: ماجرای ورشکستگی سالنهای سینما در برخی کشورها مربوط به قبل از کروناست و برخی کشورهای اروپایی همان زمان اعلام ورشکستگی کردند و این اتفاق ناگزیر است و ما مجبوریم به این سمت برویم.
وی با اشاره به لزوم فعالیت نهاد تنظیمگر گفت: من ساترا را به عنوان سازمان تنظیم مقررات در نظر میگیرم. با این معنا کاری ندارم به کجا وصل است و در این صورت حتماً اداره پلتفرمها نیاز به چنین مکانی دارد که البته باید انجمن صنفی هم در آن حضور داشته باشد. اما نکته بر سر این است که این نهاد تنظیمگر باید کجا باشد و میفهمیم که اگر زیر نظر تلویزیون برود چه معنایی دارد. درباره اصل آن کسی حرفی ندارد اینکه کجا باید باشد یا چه اصولی داشته باشد مهم است.
عسگرپور در پاسخ به اینکه صنف با انحصار چند پلتفرم جلو میرود یا خیر گفت: این صنف در حال حاضر ۳۱ عضو دارد که همه مجوز وی او دی و آی پی تی وی دارند و فارغ از هر چیز صنف باید درخواست همه موسسات دارای مجوز را بپذیرد.
این کارگردان با اشاره به اهمیت مجوز اصناف تصریح کرد: بسیاری از مشاغل مختلف از جمله کله پز و اینها صنفهایی دارند که مجوزهایشان کاربرد دارند اما حوزه فرهنگ و هنر چون خیلی مهم است، ادارات بسیاری برای نظارت بر آنها شکل میگیرد. اتفاقاً اگر به این نقطه برسیم که نهاد صنفی مجوز بدهد و بگوییم تو باید پای آن بایستی مسئولیت شکل میگیرد. در حال حاضر هفتهای هشت اپیزود از پلتفرمها پخش میشود که امسال حدود ۴۰۰ اپیزود میشود این عدد کمی نیست و حدود دو هزار میلیارد سرمایه در حوزه سریال و همین ۴۰۰ اپیزود میشود. این عدد کم نیست. در دنیا کشورهایی که این حجم تولید دارند مجوز تولید هم دارند و خودشان باید در حوزه نظارت مسئولیت داشته باشند و اگر دیگری نظارت داشته باشد مسئولیت شکل نمیگیرد.
عسگرپور در ادامه درباره ارتباط با خانه سینما هم گفت: با خانه سینما جلسات خوبی داشتهایم و باید بررسی کنیم که منافع صنف و خانه سینما ایجاب میکند که عضویت اعضای صنف در خانه سینما شکل بگیرد یا خیر. در ۲ سال گذشته حداقل چهار هزار نفر درگیر ساخت آثار نمایشی بودهاند که بخش قابل توجهی از آنها از اعضای خانه سینما بودهاند و بیش از این عدد کسانی هستند که غیرمستقیم با پلتفرمها در ارتباط و در حال فعالیت هستند و حدود ۱۱ هزار نفر به این ترتیب سر کار هستند.
عسگرپور همچنین درباره کپی رایت آثار خارجی بیان کرد: پلتفرمها ادامه همان دیویدی هستند که به طور مثال دانلود فیلمهای خارجی توزیع میشد. من بررسی کردهام و رایت تعدادی از آثار خریداری شده است مثل کاری که ما در فارابی داشتیم و از شرکتهای واسطه در بیروت و… آثار را میخریدیم. نکتهای در صنف مطرح شد و الان قرار است زمینهسازی شود که پلتفرمها عضو آن انجمن شوند. نهادهایی که در حوزه صوت و تصویر کار میکنند عضو آن انجمن میشوند که مکانش در بلژیک است و برای بودن در آن فهرست باید کپی رایت را رعایت کرد وگرنه از فهرست آن انجمن خارج میشویم.
عسگرپور در ادامه اظهار کرد: ما سه سطح را برای ارتباط داریم که یکی حاکمیت است سطح دوم فعالان حوزه هستند و سطح سوم پیمان جمعی کار است که این بخش را تازه شروع کردهایم اما یکی از وظایف انجمن در همین حوزه ارایه آمارهای درست است.
وی در بخش دیگر گفت: ما نگرانیهایی مطرح کردهایم که برای آینده نزدیک است. ممیزی به مفهومی که دارد اتفاق میافتد خیلی پیچیده نیست اما به مفهومی که باید باشد پیچیده میشود. من وارد فضای موسسات نشدهام و دلیلی هم نداشت که وارد بشوم اما به طور موردی، زمانیکه برگه ارزیابی برخی آثار را دیدم و مقایسه یک قسمت را با هفتههای بعد دیدم متوجه شدم نوعی پیشروی وجود دارد که در یک قسمت میشود سه تا و در هفتههای بعد و قسمتهای بعد به هفت و ۹ مورد میرسد. برخی این کار را انجام میدهند و یا با اعتقاد انجام میدهند یا برای اضمحلال فرهنگ کشور این کار را میکنند که حتی در مورد اول که اعتقاد دارند به نظرم این راهش نیست. قطعاً به نتیجه مورد نظر نمیرسند و بعد از مدتی همه خسته میشویم.
محمدمهدی عسگرپور دبیر صنف VOD در پایان این نشست خبری گفت: قرار است سلسله نشستهایی را با فعالان این حوزه از جمله کارگردان، فیلمنامهنویس و حتی نهادهای مرتبط برگزار کنیم.