۱۵ آبان ۱۴۰۳
گفتوگو با سعید نوروزی مدیرعامل نمایشنت/ ماجرای پلتفرمی که مخاطب را پای تئاتر مینشاند
سعید نوروزی مدیرعامل پلتفرم نمایش نت بر این باور است که این مجموعه همچنان در حال ذائقهسازی در میان مخاطبان خود است.
به گزارش روابط عمومی انجمن صنفی شرکتهای نمایش ویدیویی برخط، پلتفرم نمایش نت به صورت اختصاصی به پخش نمایش و تئاتر میپردازد و این خود ویژگی خاص این پلتفرم محسوب میشود. رویکرد موجود در این مجموعه پوشش نمایشهای متفاوت سراسر کشور و ایجاد فرصت برای دیده شدن آنها در کنار ذائقهسازی برای مخاطبان است.
در گفتوگوی پیش رو سعید نوروزی مدیرعامل نمایش نت درباره نوع فعالیت این پلتفرم و ویژگیهای آن سخن میگوید.
ایده نمایشنت از کجا آمد و چطور این پلتفرم شکل گرفت؟
زمانی که هنوز فضای ویاودی به وجود نیامده بود، ما بحث عرضه فیلمها را به صورت فیزیکی در مراکز فرهنگی و سوپرمارکتها داشتیم. در آن زمان شرکتی داشتیم که کار تولید سیدی و دیویدی را انجام میداد و بعد از مدتی در بحث پخش فیلم ورود کردیم. در عین حال من از دوران نوجوانی در حوزه تئاتر فعال بودم. مدتزمانی در این عرصه کار کردم و بعد فاصله گرفتم. در این مقطع تلنگری برای من خورد که تئاتر را به شکل دیویدی و سیدی آماده کنم و مثل فیلم و سریال در مراکز فرهنگی و سوپرمارکتها عرضه کنم. وقتی پس از مدتی در مورد هزینههای تولید و پخش این محصولات بررسی کردم متوجه شدم هزینهها با هم نمیخواند و در نتیجه همیشه به دنبال راهکاری بودم تا اینکه در سال 1395 با ویاودی آشنا شدم و به این سمت رفتیم که محتوایمان را به سمت فروشگاه آنلاین و ویاودی ببریم، یعنی کاری که نتفلیکس شروع کرده بود در سال 1395 کلید بزنیم. وقتی وارد این موضوع شدیم و به مرور پیش رفتیم متوجه به وجود آمدن سازمانی به اسم ساترا شدیم که مسئولیتی را در حوزه ویاودیها عهدهدار شده است. بر همین اساس در عین حال که پیش از آن از وزارت ارشاد مجوز گرفته بودیم، از ساترا هم مجوز دریافت کردیم و کمکم فضای ویاودیمان شکل گرفت و به سمت تولید فیلمتئاترها رفتیم. تقریبا با چهارده پانزده جشنواره تئاتر از جمله جشنوارههای فجر، دانشجویی،کودک و نوجوان و سایر جشنوارهها ارتباط برقرار کردیم، حامی رسانهای شدیم با گروههای تئاتری ارتباط گرفتیم و کارهایمان تولید شد تا اینکه عرضه را در بستر آنلاین شروع کردیم.
خود تئاتر مخاطب خاص دارد و این مخاطب به فراگیری تماشاگران فیلمهای سینمایی و یا سریالها نیست. این موضوع را یک ظرفیت میدیدید یا یک محدودیت؟
اتفاقا نگاه تیم ما این بود که میتوانیم این فضا را توسعه دهیم. یکی از دلایل اینکه همیشه گفتهایم مخاطب تئاتر محدود است به خاطر فضای فیزیکی آن است. مثلا یک گروه نمایشی 30 شب فرصت اجرا دارد و هرشب میانگین 100 صندلی برای مخاطبان در اختیار آنها قرار میگیرد. در نتیجه ظرفیت تماشاگران آنان در یک ماه در خوشبینانهترین حالت ممکن سه هزار نفر است. ما نمیتوانیم تئاتر را مثل سینما تکثیر کنیم و بگوییم در 100 سالن در کشور اجرا شود، ذات تئاتر چنین است که یک گروه میتواند در یک شب در یک سئانس در یک موقعیت کار اجرا را انجام دهد. ما این را فراتر دیدیم؛ در نتیجه گفتیم وقتی این را در فضای آنلاین ببریم دیگر محدودیت مکان و زمان برای آن وجود ندارد. در تئاتر چیزی به نام دیوار چهارم داریم که وقتی بازیگر دیوار چهارم را میشکند با مخاطب داخل سالن ارتباط میگیرد. به نظر من ما دیوار پنجمی را هم میشکنیم و خود سالن را هم از آن فضای محدود باز میکنیم و میتوانیم به جرات بگوییم که دنیا میتواند همزمان یک اثر نمایشی را ببیند. ما به این سمت رفتیم و خدا را شکر که خواستهمان شکل گرفت.
یعنی آنچه که طراحی و برنامهریزی کرده بودید محقق شد؟
از نظر هدف پروژه به آنچه مدنظر بود تقریبا رسیدیم، اما اینکه در زمینه کسب و کارمان باید این فرهنگسازی را ایجاد کنیم و مخاطبهای بیشتری را پای آثار بنشانیم هنوز نه، هدف نهایی به دست نیامده است. ما همچنان دست و پنجه نرم میکنیم و جلو میرویم، هرچند که بر این باوریم اگر ذائقه شکل بگیرد محدودیتی وجود ندارد میتوان کار را بسیار گسترش داد. همانطور که ما نمایندگی نشنالتئاتر آلمان را در ایران گرفتهایم و حق پخش فیلمتئاترهای آلمانی را داریم و زیرنویس انجام می دهیم و پخش می کنیم. این به آن معناست که مخاطبانی که این سوی کره خاکی هستند میتوانند نمایشی را که دو ماه قبل در آلمان روی صحنه رفته است در نمایشنت تماشا کنند. همینطور داخل ایران؛ ما به موضوعی در این حوزه توجه کنیم؛ اینکه همه بچههای تئاتری در کشور علاقهمند هستند در تئاترشهر اجرا روند از این جهت که کارشان در این فضا دیده شود، اما ما این فرصت را داریم که اثر یک گروه نمایشی را که در اهواز، کردستان، قزوین و … اجرا رفته در سایت عرضه کنیم و همه مخاطبانی که در سراسر ایران هستند به تماشای آن بنشینند و دیگر محدودیت مکانی و زمانی وجود ندارد. یعنی اگر میشنویم که یک کار خوب در مشهد روی صحنه رفته، الزاما نیازی نیست که مخاطب به این شهر سفر کند، میتواند با یکی دو ماه تاخیر آن را در نمایشنت ببیند. مانند پروژه اکران آنلاین که در پلتفرمهای مختلف در مورد فیلمهای سینمایی وجود دارد.
برای فعالیت در این عرصه جذب بودجه و سرمایه به چه ترتیب است؟
با توجه به نوع کار ما بودجهمان کم است و سرمایهگذار بسیار سخت به این سمت میآید. نگاهها همچنان همان نگاه سنتی است که گردش مالی در تئاتر کم است. در حالی که در اروپا اصلا چنین نیست و گردش مالی تئاتر خیلی هم زیاد است. البته نمایشهایی که در تهران به تازگی اجرا شد و گردش مالی آنان نشان میدهد که باید تفکر سنتی را در مورد گردش مالی تئاتر کنار گذاشت. نمایشهای «سیصد»، «نبرد رستم و سهراب» و نمایش «اپرای شیدا» تقریبا در فاصله نزدیک به هم اجرا شدند و گردش مالی بسیار خوبی هم داشتند. هنوز برخی فضای تئاتر را باور نکردهاند، همانطور که چهل پنجاه سال قبل در مورد سینما سرمایهگذاران خصوصی کمتر ورود میکردند و بخشی از فیلمها با سرمایههای ارشاد تولید میشد، اما الان بخش خصوصی وارد حوزه سرمایهگذاری فیلم و سریال شده است. ما در نمایشنت و در زمینه تئاتر هنوز در مرحله ذائقهسازی هستیم.
نمایشها را برای عرضه در نمایشنت چطور شناسایی و انتخاب میکنید؟
برای ما کارها فرقی نمیکنند. ما رسالتی را در نمایشنت تعریف کردیم براین اساس که هنرمندان و آثار نمایشی کل کشور دیده شود. برای ما فرقی ندارد آن نمایش در تالار وحدت اجرا شده یا در یک سالن کوچک دانشجویی. هر کدام مخاطب خاص خود را دارند. هر نمایشی که به ما اجازه دهند به آن نزدیک میشویم و کیفیت و کمیت آن برایمان مهم نیست. البته ما براساس سالنها و گروههایی که اجرا میروند، دستهبندیهایی را انجام دادهایم، اما این تاثیری در انتخاب ما ندارد. اگر با یک گروه نمایشی دانشجویی یا یک گروه بزرگ به توافق برسیم به سمت انتشار آثارشان میرویم، اما برخی از پلتفرمها که دارای بازار بزرگتر هستند فقط گروههای نمایشی بزرگ را مورد توجه قرار میدهند.
معمولا با چه فاصلهای از اجرا، تئاترها روی نمایشنت قرار میگیرند؟
نگاه ما این است که تا وقتی گروه نمایشی تصمیم به اتمام اجرا نگرفته هیچ وقت انتشار انجام نشود. ممکن است گروهها یک نمایش را در سالنهای مختلف روی صحنه ببرند، ما تا پایان این اجراها انتشار را متوقف میکنیم تا وقتی که قطعیت برای پایان اجرا حاصل شود. بارها این اتفاق افتاده و هر بار ما این تعامل را داشتهایم.
ماهانه معمولا چند نمایش روی نمایشنت قرار میگیرد؟
حدود 10 اجرا ماهانه عرضه میشود. هنوز ارائه نمایش در فضای ویاودی برای بسیاری از گروههای تئاتری جا نیفتاده است و این در مورد پیشکسوتهایمان بیشتر دیده میشود.
فراتر از نمایشنت به طور کلی بازار ویاودی را در ایران در حال حاضر چطور میبینید؟
بازار خوب و رو به رشدی است و فکر میکنم کرونا به ما خیلی کمک کرد تا مردم با شتاب بیشتری با این پدیده نوظهور انس بگیرند و به سمت این موضوع روند که در سبد سرگرمیشان استفاده از پلتفرمها و شبکه نمایش خانگی را داشته باشند. با توجه به سرمایهگذاری که پلتفرمها با بازار بزرگ انجام دادند و برنامههای خوبی تولید کردند نتیجه مطلوبی برای بازار ویاودی به وجود آوردند و بر همین اساس میتوانیم این بازار را در حال توسعه ارزیابی کنیم.
خود شما سالهاست در بدنه هیئت مدیره انجمن صنفی شرکتهای نمایشهای ویدیویی برخط حضور دارید، وجود انجمن را چقدر برای صنعت ویاودی در ایران تاثیرگذار میدانید؟
ما با صنعتی نوظهور مواجه هستیم و کشور ما چارچوبهایی را در تولید محتوا تعریف کرده است؛ انجمن میتواند این موضوع را خوب مدیریت کند که تفاوت نگاه بین حاکمیت و بخش خصوصی که تولیدکننده محتوا است، تسهیل کند. با حمایتهایی که از سوی انجمن صورت گرفته، تاثیراتی را در سیاستگذاریها شاهد بودهایم. از این رو من وجود انجمن را بسیار مفید میبینم.